W kontakcie
  • Na zarnach sie mełło bez wojne
    22.01.2010
    22.01.2010
    Witam,
    spotykam się czasem z użyciem słowa bez w znaczeniu 'przez' (np. „Nie spałem bez całą noc”). Czy to regionalizm? Skąd pochodzi i czy jest bardzo rozpowszechniony? Czy jest dopuszczalny?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • po ile czy na ile?
    28.11.2002
    28.11.2002
    Czy dopuszczalne jest stosowanie oboczności składniowych dla pytania o cenę towaru? Często słyszymy na ile to pan ma?, po ile to pan ma? czy za ile to pan ma? Czy pomimo bazarowego obycia zwrotów można wszystkie z nich uznać za zgodne z normą? A które z nich są zgodne z zasadą kultury językowej (perfekcjonizmu lub puryzmu)?
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • corgi – odmieniać czy nie odmieniać

    15.06.2021
    15.06.2021

    Wśród hodowców rasy welsh corgi cardigan/pembroke jest odwieczny spór w jaki sposób i czy w ogóle powinniśmy odmieniać słowo corgi przez przypadki?

  • Dlaczego Wroclaw i Polanski?
    4.01.2015
    4.01.2015
    Witam serdecznie!
    Mam pytanie odnośnie zaniku polskich znaków w przypadkach nazw miejscowości czy imion i nazwisk stosowanych jak przełożenia na język angielski. Chociażby przykład EURO 2012 i miasta-gospodarze WrocLaw, GdaNsk czy PoznaN już nie. Tak samo z nazwiskami – PolaNski czy BLaszczykowski. Dlaczego twory takie są w powszechnym użyciu i czy nie można by na przykład dopuścić pisowni np. Wrocuaw czy Gdanisk. Może i językoznawcy łapią się teraz za głowę, ale chyba bliżej ń do ni niż do n.
  • Jak prostować?
    15.06.2013
    15.06.2013
    Szanowni Eksperci!
    W jaki sposób uprzejmie zwrócić uwagę, gdy ktoś w sytuacji oficjalnej podał moje nazwisko w niewłaściwym brzmieniu (np. gdy używam podwójnego nazwiska, a w adresowanym do mnie piśmie podano tylko nazwisko panieńskie)?
    Z poważaniem
    Mira
  • mejlowe Dzień dobry
    27.12.2012
    27.12.2012
    Szanowna Redakcjo,
    czy mejle można rozpoczynać słowami Dzień dobry? Słyszałam, że jest to równie niefortunne jak Witam. Jak rozpocząć mejl, jeśli piszę do kogoś oficjalnie, ale nie na tyle, by pisać Szanowny Panie?
    Dziękuję za pomoc
    Magda
  • mizianie
    6.09.2002
    6.09.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Bardzo proszę o wyjaśnienie znaczenia słowa mizianie, którego nie mogę odszukać w żadnym z dostępnych słowników. Czy jest to okreslenie wulgarne? Czy można je stosować w mowie potocznej w znaczeniu 'głaskanie, przytulanie, całowanie'? Będę bardzo wdzięczny za szybką odpowiedź. Moja 11-letnia córka użyła tego słowa w podanym przeze mnie niewinnym znaczeniu w rozmowie z koleżanką, narażając się jej rodzicom, którzy uznali ją za dziecko wulgarne, co zaowocowało zerwaniem kontaktów między dziewczynkami. Czy słusznie? Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem.
    Jacek Mrukowicz
  • Panie Nowak!
    7.04.2004
    7.04.2004
    Proszę o pomoc w następującej kwestii: czy poprawne i eleganckie jest zwracanie się w rozmowie ze znanymi nam od dawna osobami po nazwisku? Na przykład: „Co słychać u Pana, Panie Nowak?” (zamiast na przykład Marku). Dodam, że nie chodzi o kontakty formalne, zawodowe, tylko prywatne.
  • Rozpoczynanie listów

    19.03.2022
    19.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy użycie form powitania: Dzień dobry, Witam, Cześć, Szczęść Boże, Hej, itp. w listach elektronicznych jest błędem?

    Spotkałem się ze stanowiskiem polonistki, że tak.

    Sformułowania te stosuje się podobno wyłącznie w sytuacji bezpośredniego kontaktu (w tym telefonicznego), w którym powinna nastąpić interakcja w tym samym czasie.

    W mejlach natomiast należy pisać: Szanowna Pani, Droga Anno, Kochany Jasiu, Czcigodna Siostro, Wasza Wysokość itp.


    Z wyrazami szacunku

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego